Constant Vansteenkiste (7 oktober 1869, Wevelgem - 19 september 1948, Ieper) groeide op in een familie van vlassers. Hij ontpopte zich tot vernieuwer van de vlasnijverheid. Hij lag aan de basis van het warmwaterroten in betonnen roottanks en van de mechanisering van de vlasbewerking.
In 1898 werd op zijn initiatief de eerste Wevelgemse vlascoöperatieve opgericht.
Het jaar daarop lag hij mee aan de basis van de oprichting van de 'Naamloze maatschappij van Electrieke Verlichting van Wevelghem' in de gebouwen van de vlascoöperatieve, de voorloper van de gemeentelijke elektriciteitsdienst.
Hij bouwde samen met zijn broer Jozef de eerste Wevelgemse warmwaterroterij op de Kruishoek te Wevelgem.
Na de Eerste Wereldoorlog verliet hij België wegens zijn betrokkenheid bij het Vlaams activisme. In 1928 keerde hij terug naar België en ging in Ieper wonen waar hij medebeheerder werd van de 'Gieterij en Werkhuizen Vansteenkiste', een fabriek van vlasbewerkingsmachines. Deze werd in 1936 overgenomen en begon onder de nieuwe naam 'N.V. Weefautomaten Picanol'.
Van 1930 tot 1932 was hij leraar vlastechnieken aan de Hogere Technische School in Kortrijk.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam hij deel aan de stichting van het door de bezetter gesteunde Rijksvlasinstituut, werd hij lid van het Vlaams Nationaal Verbond en van de Vlag. Na de oorlog werd hij hiervoor vervolgd en verloor hij zijn burgerrechten.
In 1949 werd hij postuum in zijn rechten hersteld.
Constant Vansteenkiste werd geboren te Wevelgem op 7 oktober 1869. Tot zijn 15 jaar ging hij naar het college te Menen en werd nadien ingeschakeld in het vlasbedrijf van zijn ouders.
Hij ontpopte zich tot vernieuwer in de vlasnijverheid. Vanaf 1890 onderzocht hij het rootproces in de Leie en op basis van zijn bevindingen legde hij zich toe op het op punt stellen van het warmwaterroten in betonnen roottanks.
In 1898 werd op zijn initiatief de 1ste Wevelgemse vlascoöperatieve opgericht. Deze was toegankelijk via de huidige Nieuwe Markt of via de Papestraat.
In het daaropvolgende jaar lag hij mee aan de basis van de oprichting van de “Naamloze maatschappij van Electrieke Verlichting van Wevelghem” gevestigd in de gebouwen van de vlasfabriek van de vlascoöperatieve. Dit was de voorloper van de gemeentelijke electriciteitsdienst.
Na omzwervingen in o.a. Beernem en Appingedam (provincie Groningen in Nederland) waar verder met het warmwaterroten geëxperimenteerd werd, keerde hij eind 1911 terug naar Wevelgem en bouwde er samen met zijn broer Jozef de eerste Wevelgemse warmwaterroterij op de Kruishoek.
Tijdens WO I raakte Constant Vansteenkiste betrokken bij het Vlaams activisme in de hoop meer te kunnen realiseren voor de ontwikkeling van de vlasnijverheid in Vlaanderen. Na de wapenstilstand op 11 november 1918 vertrok hij naar Frankrijk om er een vlasfabriek te leiden. In 1920 werd hij bij verstek veroordeeld tot 20 jaar dwangarbeid en vluchtte hij naar Nederland.
Via zijn connecties in de vlaswereld kwam hij in 1922 terecht in het Duitse Freiburg, waar hij aan het hoofd stond van een vlasbedrijf. Vanuit Duitsland zocht hij samen met zijn broer Joseph Vansteenkiste en Joseph Vanmaercke, die in Wevelgem woonden, naar een methode om het zwingelen van vlas te mechaniseren. J.Vansteenkiste en J.Vanmaercke kregen in België een octrooi voor hun zwingelturbine, terwijl Constant en zijn bedrijfsleider er één kregen in Duitsland. Door de crisis in Duitsland en het faillissement van het Duitse bedrijf was Constant genoodzaakt zijn zwerftocht verder te zetten in Estland, Letland en de USSR. Van 1926 tot 1928 stond hij aan het hoofd van een Russisch vlasbedrijf en via een tolk gaf hij les over de verschillende vlasbewerkingen.
In 1928 keerde hij terug naar België en ging in Ieper wonen na een kort verblijf in de gevangenis van Vorst vermits de veroordeling voor collaboratie nog niet uitgewist was.
In datzelfde jaar werd hij er medebeheerder van de “Gieterij en Werkhuizen Vansteenkiste”, een fabriek van vlasbewerkingsmachines. Deze werd in 1936 overgenomen en begon onder de nieuwe naam “N.V. Weefautomaten Picanol” met de productie van weefgetouwen.
In de periode 1930–1932 was hij leraar vlastechnieken aan de Hogere technische School in Kortrijk.
Tijdens WO II nam hij in 1942 deel aan de stichting van het door de bezetter gesteunde Rijksvlasinstituut, werd hij lid van het Vlaams Nationaal Verbond en van de Vlag. Na de oorlog werd hij hiervoor vervolgd en in 1946 vervallen verklaard van zijn burgerrechten doch diende een aanvraag tot herziening in.
Hij overleed te Ieper op 19 september 1948 en werd in 1949 postuum in zijn rechten hersteld.
Bronnen:
- Daniël Merlevede, Omwille van het vlas, de “Memoires” van Constant Vansteenkiste, Culturele Raad Wevelgem,1988
- Ludo Vanhove, 100 jaar site Vansteenkiste op de Kruishoek in Wevelgem, Heemkundige en historische monografie, Wibilinga vzw, 2019
- Jules Vervenne-Lieven Vervenne-Ludo Vanhove, De geschiedenis van Wevelgem, uitgave in eigen beheer, december 2021