In 2008 werd het zogenaamde ‘zoneringsplan' voor de gemeente vastgelegd. Een dergelijk plan legt vast voor de zones waar het afvalwater nog niet gezuiverd werd, waar dit gebeurt door (her)aanleg van riolering via collectieve zuivering (groene clusters) en waar dit moet gebeuren met een individuele zuiveringsinstallatie (rode clusters). Dit laatste is vooral het geval bij alleenstaande woningen of kleine groepjes woningen verder gelegen van het gerioleerd gebied.
Ook vroeger werden er reeds woningen in het buitengebied die omwille van bvb. verbouwingswerken verplicht een individuele zuiveringsinstallatie te plaatsen. Zo'n Individuele Behandelings-installatie voor Afvalwater of IBA bestaat in een aantal types en vormen: kort samengevat zijn er de technische systemen, die werken met mechanische beluchting en ondergronds zitten in betonnen of plastic kuipen, en de plantensystemen, een meer natuurlijk systeem waar de zuivering gebeurt door een rietveld. Meer recent zijn ook installaties op de markt met een tussenvorm tussen beide concepten.
Onderhoud en opvolging van een dergelijke zuiveringsinstallatie is heel belangrijk om de doelstelling - proper water in onze grachten en waterlopen - te behalen. Daarom stimuleert de Vlaamse Overheid de gemeentes om dergelijke IBA's gezamenlijk aan te kopen en te beheren, hoewel dit wettelijk een plicht is die bij de eigenaar ligt.
De gemeente besliste in februari 2012 om een dergelijk systeem op poten te zetten. De gemeente heeft in na een eerste fase waarin 10 IBA's van het technische type geplaatst werden, dit positief geëvalueerd en daarna beslist om dit systeem verder aan te bieden aan eigenaars en bewoners van een rode cluster in de gemeente. Ondertussen is er ook keuze in meer natuurlijke systemen.
De gemeente staat voor de volgende zaken in:
- levering en plaatsing van IBA met complete uitrusting
- opmaak van een afkoppelingsstudie (omdat er geen proper regenwater in de installatie mag toekomen om het zuiveringsproces niet te verstoren)
- vuilwaterleidingen van woning naar IBA en van IBA naar lozingspunt
- onderhoud en beheer van de IBA na plaatsing.
De eigenaar en/of gebruiker van de betrokken woning moet ook een bijdrage leveren:
- betalen van een retributie van 940 euro + BTW (6% indien de woning ouder is dan 10 jaar - basisbedrag wordt jaarlijks geïndexeerd)
- afsluiten van een overeenkomst voor de aanleg en beheer van de IBA door gemeente, volgens een reglement vastgelegd door de gemeenteraad, met daarin de wederzijdse rechten en plichten
- uitvoeren van de scheiding tussen het regenwater van het afvalwater indien van toepassing, waarbij dit mogelijk subsidieerbaar is overeenkomstig het geldende subsidiereglement
- herstel van verhardingen/gazon/beplanting
- voorzien van continue elektriciteitstoevoer voor werking installatie
- de saneringsbijdrage die via de waterfactuur betaald wordt, gaat volledig naar de gemeente in plaats van gedeeltelijk naar de Vlaamse Overheid, als een (gedeeltelijke) compensatie voor de onderhoudskosten.
Het gemeentebestuur is ervan overtuigd dat dit een heel degelijk en gemakkelijk aanbod is naar de eigenaars van woningen in het buitengebied die geconfronteerd worden met de verplichting om een IBA te plaatsen.
In mei 2012, februari 2014, september 2015 en juni 2018 werden infoavonden georganiseerd voor de mensen die in aanmerking komen voor dit aanbod. Hier is de recentste versie van de presentatie terug te vinden: Presentatie IBA's
Wie hiervoor in aanmerking komt (= enkel wie daarvoor een brief kreeg), kan zich kandidaat stellen via het kandidaatstellingsformulier: kandidaatstellingsformulier.docx.
Er is een keuze tussen verschillende types systemen.